Doğal Dil İşlemeye Giriş
DOĞAL DİL İŞLEMEYE GİRİŞ
Doğal Dil İşleme
Doğal Dil İşleme, yaygın
olarak NLP olarak bilinen yapay zekâ ve
dilbilim alt kategorisidir. NLP yani Doğal Dil İşleme, doğal dillerin kurallı
yapısının çözümlenerek anlaşılması veya yeniden üretilmesi amacını taşır. Bu
çözümlemenin insana getireceği kolaylıklar, yazılı dokümanların otomatik
çevrilmesi, soru-cevap makineleri, otomatik konuşma ve komut anlama, konuşma
sentezi, konuşma üretme, otomatik metin özetleme, bilgi sağlama gibi birçok
başlıkla özetlenebilir. Bilgisayar teknolojisinin yaygın
kullanımı, bu başlıklardan üretilen uzman yazılımların gündelik hayatımızın her
alanına girmesini sağlamıştır. Örneğin, tüm kelime işlem yazılımları birer imlâ düzeltme aracı taşır. Bu
araçlar aslında yazılan metni çözümleyerek dil kurallarını denetleyen doğal dil işleme yazılımlarıdır.
Batı dillerinde SAPI (Microsoft şirketinin konuşma
sentezleyici üretmek amacı ile satışa sunduğu geliştirici program) tabanlı Konuşma sentezleyici bileşenleri, yazılımcıların multimedia (çoklu ortam) sunuları
hazırlamaları için hizmete sunulmuştur. Konuşma ve komut anlama yazılımları ise
gelecekte insan ve bilgisayar arasındaki klavye, fare
gibi veri girişi aygıtlarını ortadan kaldıracak yazılımlardır. Bu gelişmeler makine-insan iletişiminde yeni ve
devrimci değişimlere yol açacak ve bilgisayarların daha çok insan tarafından
kabul görmesine yol açacaktır.
Dil Bilimi
Dil bilimi, lengüistik veya lisaniyat; dilleri dil bilgisi, söz dizimi (sentaks), ses bilgisi
(fonetik), ses bilimi (fonoloji), biçim bilimi (morfoloji) ve edim bilimi gibi
çeşitli açılardan yapısal, anlamsal ve bildirişimin çıkış bağlamını temel
alarak sözcüklerin gönderimlerini ve iletişimde dilin yaptırım gücünü inceleyen bilim dalı.
Genel (veya kuramsal) dil bilimi dillerin yapılarını (dil bilgisi) ve
anlamlarını (anlam
bilimi) inceler. Dil bilgisinin incelenmesi, biçim bilimi (sözcüklerin oluşumu ve değişimi) ve söz dizimini
kapsar. Dili sesler aracılığıyla ifade etmek için kullanılan sistem olan ses bilimi de bu alanın bir
parçasıdır. Dil bilimi, genel geçer dil özelliklerini bulmak ve gelişimleri ile
kökenlerini açıklamak için dilleri karşılaştırır (karşılaştırmalı dil bilimi) ve dillerin
tarihleri üzerinde araştırma yapar (tarihsel dil bilimi). Ses bilimi,
dil biliminin bir dalı olarak, seslerin üretilişi, hareketi ve algılanışını
inceler. Sosyal bir bilim olan dil bilimi ile doğa bilimlerinden fiziğin
ilişkilendirilebileceği tek noktadır.
Uygulamalı dil bilimi dilbilimsel teorileri, yabancı dil öğretimi, konuşma terapisi, çeviri ve konuşma bozukluğu gibi alanlarda uygulamaya
geçirir.
Yorumlar
Yorum Gönder