Bilgi Mühendisliğine Giriş

BİLGİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

Yapay Zekâ

Yapay zekâ, makinelerin karmaşık problemlere insanlar gibi çözümler üretmesini sağlama ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Bu genellikle insan zekâsının karakteristiğini alıp, bilgisayarsa algoritma olarak uygulanarak gerçekleştirilir. Talep edilen veya arzulanan ihtiyaçlara göre, hangi etkiye karşı hangi akli tavır sergilenecekse, az veya fazla esnek ya da etkili yaklaşımlar sergilenebilir. Yapay zekâ, genellikle bilgisayar bilimleri ile ilişkilendirilse de matematik, biyoloji, psikoloji, felsefe ve diğer farklı bilimler ile de yakından ilgilidir. Tüm bu alanlardaki bilgilerin kombine edilmesi eninde sonunda yapay zekâ konusundaki gelişmelere bağlı olacaktır.

Bilgiye Dayalı Sistemler

Hangi verilerin toplanacağı ve nasıl yapılacağını belirleyen kurallar dizisine denir. Bir başka anlatımla; belirli hedefleri karşılamak üzere, verileri karar verici için anlamlı bilgilere çeviren insan gücü, programlar ve yönetsel süreçlerden oluşan set.

Bilgi Sistemlerinin Unsurları

·         Girdi Birimleri 

·         Merkezi işlem Birimi

·         Çıktı Birimleri 

·         Personel 

1.        Sistem analisti, programcı, operatör

·         Prosedürler

2.        İşletim ve kullanım talimatları 

·         Yazılım

Çözümleme

Bir dizgeyi, onu oluşturan altdizgelere ayırıp bunlar arasındaki işlevsel ilişkileri araştırarak inceleme, bu yolla dizgeyi tanımaya çalışma yöntemi, dizge çözümleme.

Üretim Sistemleri

Bir sistemi, belirli parçalardan oluşan, parçalar arasında belirli ilişkileri ve parçaların aynı zamanda da dış çevre ile ilişkisi olan anlamlı bir bütün olarak tanımlamak mümkündür. Birleşmiş ve bütünleşmiş parçalardan oluşan herhangi bir yapı, olay veya eylem bir sistem olarak ele alınır. Günümüz şartlarında, sistem yaklaşımı düşüncesinden her alanda geniş olarak yararlanılmaktadır. Söz konusu kavram, üretim yönetimine geniş görüş açısı sağlamıştır. İşletmelerin her birisi bir sistem olarak düşünülürken, işletmenin bir alt sistemi olan üretim sistemlerine, topluma değer yaratabilen faaliyetlerden oluşan bir çatı olarak bakılmaktadır. Bu tanımlar ışığında, üretim sistemleri; işletmelerin belirlenen amaçlarına ulaşabilmeleri için, sistem içinden dışından sağlanan girdilerin en uygun bileşenin bulunarak fiziksel bir çıktıya dönüştürülmesi sürecidir.

Bilgi Doğrulama

Kullanıcı deneyimi tasarımı kavramı, çoğu zaman profesyonel bir süreci tanımlasa da; aslında ister tasarımcı ister salt kullanıcı olalım, hepimiz birer kullanıcı deneyimi tasarımcısıyız. Fiziksel ya da dijital deneyimlerimizde attığımız her bir adımımız ya da davranışımız, fiziksel çevremizdeki ve/veya dijital sosyal ağlarımızdaki kişilerin yaşam deneyimlerini küçük ya da büyük ölçekli olarak etkiliyor. Birçok internet kullanıcısı deneyimlerini ve fikirlerini kişisel ya da kurumsal bloğunda paylaşıyor ya da “vatandaş gazeteciliği”, ajanslardan değil, bizzat habere konu olan olayın kaynaklarından ya da tanıklarından gelen bilgilerden besleniyor. Bunlardan hiçbiri bizim için geçerli olmasa bile, sosyal medya kanallarımız var ve başka kaynaklardan bize iletilen bilgileri çoğu zaman içeriğini baştan sona taramaya bile gerek görmeden, sadece haberin başlığı ilgimizi çektiği için paylaşıyoruz. Özetle teknoloji, bize çoğunlukla yardımcı olmasına rağmen, kimi zaman bizi yanlış yönlendirebiliyor. Dolayısıyla, bir bilgiyi çevremizdekilere aktarmadan önce; sunacağımız bilgi ne kadar ilgili çekici ya da yaşamsal öneme sahip olursa olsun, soğukkanlılığımızı korumalı ve bu bilginin doğruluğundan emin olmalıyız.

Ontolojik Analiz

Bilgisayar biliminde ontoloji, belirli bir tanım kümesi içindeki kavramların ve bu kavramlar arasındaki ilişkilerin kurallı bir şekilde temsili olarak tanımlanabilir. Günümüzde ontolojiler ifade edildiği tanımlama diline bağlı olmaksızın birçok benzer özelliğe sahiptir. Yukarıda da belirtildiği gibi, birçok ontoloji birey, sınıf, özellik, ilişki, kural ve kısıtlamalardan oluşur. Ontolojiler yapay zekâ, anlamsal web ve yazılım mühendisliğinde dünyanın tamamının veya bir kısmının temsil edilmesinde kullanılır ve tanımladığı kavramların en önemlileri şunlardır:

·         Bireyler: Temel nesneler

·         Sınıflar: Kümeler, nesne tipleri

·         Özellikler: Nesnenin sahip olduğu nitelikler, karakteristikler ve parametreler

·         İlişkiler: Nesnelerin birbirleri arasındaki etkileşim yollarının tanımları

·         Kurallar